KURUMLAR VERGİSİ ORANINA AYAR
Şekil 1’deki harita, dünya genelinde kurumlar vergisi oranlarının
mevcut durumunu göstermektedir. Afrika ve Güney Amerika ülkeleri, Asya ve
Avrupa ülkelerine kıyasla daha yüksek kurumlar vergisi oranlarına sahip olma eğilimindedir.
Okyanusya ve Kuzey Amerika'nın kurumlar vergisi oranları dünya ortalamasına
yakın olma eğilimindedir.
GSYH’ye göre ağırlıklandırıldığında, Güney Amerika yüzde 32,65 ile en yüksek ortalama kurumlar vergisi oranına sahipken, Avrupa yüzde 24,49 ile en düşük orana sahiptir.
Şekil - 1
OECD tarafından yayınlanan verilere göre oluşturulan bu harita incelendiğinde
ülkemizde kurumlar vergisi oranı olan yüzde 25’in, dünya ortalaması seviyesinde
olduğu görülmektedir.
Kurumlar Vergisi Oranları Zaman
İçinde Her Bölgede Azaldı
Bölge ve On yıllara Göre Ortalama Kurumlar Vergisi Oranı
Afrika Asya BRICS AB Avrupa G20 G7 Kuzey A.
Okyanusya OECD Güney A.
Şekil - 2
Ancak, yukarıdaki Şekil-2 incelendiğinde tüm bölgelerde 1980 ve 2023 yılları arasında ortalama oranlarda net bir düşüş görülmektedir. Ortalamada en fazla düşüş Avrupa'da yaşanmıştır. 1980 ortalaması olan yüzde 44,6 yüzde 19,92'ye düşerek yüzde 55'lik bir düşüş göstermiştir.
Ülkemizde uygulanan yüzde 25’lik kurumsal vergi oranında
ince ayar yapılması gereklidir. Ülkemizdeki kurumlar
vergisi oranının AB’ne sonradan üye olan ülkelere kıyasla yüksek olduğu, bu
oranda küçük ayarlamalar ile ülkemize doğrudan yurtdışı yatırım akışının
artması ve ihracatın/istihdamın da arttırılabilmesi sağlanabileceği
değerlendirilmektedir.
Bunun yanında bu ayar nedeniyle vergiyi
ödemeye teşvik edici niteliği de göz ardı edilmemelidir.
GELİR VERGİSİ ORANLARI ve DİLİMLERİNE AYAR
Güncel vergi dilimleri yüzde 5, 20, 27, 35 ve 40 olmak üzere beş farklı
gruptadır. Vergi dilimleri 2024 verilerinde, esas alınan oranlar sabit
kalırken, gelir limitleri her yıl bir önceki yılın Yurt İçi Fiyat Endeksi
üzerinden yeniden belirlenmektedir.
Avrupa’daki En Yüksek Gelir Vergisi Oranları
BAŞLICA 36 AVRUPA ÜLKESİNDE EN YÜKSEK GELİR VERGİSİ ORANLARI, 2024
Şekil - 3
Şekil 3’te görüldüğü üzere, Avrupa’daki ülkeler içinde en yüksek gelir
dilimine uygulanan vergiler bakımından ülkemiz, 36 ülke arasında yüzde 40 ile
18. sırada yer almaktadır. Diğer bir
değişle ülkemizde oranlar yüksektir.
Ülkemizdeki enflasyonist ekonomik koşullar nedeniyle geçerli olan limitlerde ve dilimlerde ayarlama yapılması zorunluluğu kuşkusuzdur. Bu kapsamda; ilk dilim tutarının güncel koşullara güncellenmesi (örneğin 250 bin TL.) ve vergi dilimine isabet eden oranın yüzde 8-10 olması gerektiği değerlendirilmektedir. Öte yandan en üst dilim için çıtanın, asgari 5 Milyon TL. olması ve vergilenme oranının da yüzde 31-32 civarında sabitlenmesinde yarar görülmektedir.
