-
HABER TBF Başkanından siyasilere eleştiri: "Halka değil, lidere bağlı milletvekili seçiyoruz!''
27 Şubat
-
HABER Cebinde bu paradan olanlara kötü haber! Artık ATM'den yatırıp çekemeyecekler
04 Mart
-
HABER TBF’den BTK ve GSM şirketlerine suç duyurusu!
20 Ocak
-
HABER TBF - 'Şirketlerden tahsil edilecek para deprem felâketine uğrayan yurttaşlarımız için kullanılmalıdır'
25 Şubat
Video ve fotoğraf paylaşım uygulaması Instagram’a
getirilen erişim engeliyle birlikte VPN (Virtual Private Network) uygulamaları
da gündeme geldi. Bazıları DNS ayarlarını değiştiriyor, bazıları da VPN
uygulaması indiriyor... Ancak bu uygulamalar güvenlik riski yaratabiliyor.
Ayrıca dolambaçlı yollarla yasaklı sitelere girmenin hukuki sakıncaları
bulunuyor.
Cinsel istismar, intihara yönlendirme, uyuşturucu,
kumar oynanması için yer temin etme, Atatürk’e hakaret gibi katalog suçlarla
mücadeleye aykırı hareket ettiği gerekçesiyle 2 Ağustos’ta Bilgi Teknolojileri
ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından re’sen engellenen fotoğraf ve video
paylaşım platformu Instagram’a pek çok kişi alan adları sistemini yani DNS
ayarlarını değiştirerek ya da VPN (sanal özel ağ) uygulamaları indirerek
girmeye başladı.
SUNUCU DEĞİŞİYOR
Bu tür sistemler uygulandığında sadece Instagram’a
değil, devlet tarafından engellenen çoğu yasaklı siteye de erişim
sağlanabiliyor. Çünkü bunlar, internetteki adres sorgulamalarını farklı
sunuculara yönlendiriyor. Bu sayede de, engellenen sitelerin gerçek IP
adresleri yerine farklı adresler üzerinden erişim sağlanıyor ve engelleme de
aşılmış oluyor. Peki bu tür işlemler yasal mı? Bu ayarları değiştirmek virüse
ve dolandırıcılara davetiye çıkarır mı? Konuyu enine boyuna inceledik.
İŞLEM YASAL DEĞİL
Aynı zamanda Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı da
olan Avukat Bülent Deniz, devletin girişini yasakladığı herhangi bir siteye
dolambaçlı yollardan yani DNS ayarlarını değiştirerek ve VPN indirerek girmenin
yasal olmadığını ifade etti. Deniz, “Çünkü bu durum, teknik olarak erişim
engelini aşmak anlamına gelir. Özellikle ciddi suçlarla ilişkilendirilen
sitelerin engelini aşmak, yasal sorunlara yol açabilir. Örneğin terör
eylemlerini destekleyen bir sosyal medya platformuna erişim sağlamak, terörle
mücadelede yasalarını ihlal etmek anlamına gelebilir” dedi.
Bülent Deniz’in verdiği bilgiye göre, yine aynı
şekilde izinsiz çevrimiçi bahis veya kumar sitelerine girmek, yasa dışı kumar
faaliyetlerine katılım olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle, bu tür
değişiklikleri yapmadan yani DNS ayarlarını değiştirmeden ya da VPN
programlarını indirmeden önce yasal riskleri göz önünde bulundurmak önemli.
Çünkü devlet tarafından gerekli görüldüğünde internet trafiği izlenebiliyor ve
kayıt altına alınabiliyor. Engellenen bir siteye sürekli olarak erişim
sağlarsanız, bu durum tespit edilebilir ve birtakım cezalarla
karşılaşabilirsiniz.
Bülent Deniz ayrıca, VPN’nin açık bir kaynak
olduğuna da dikkat çekerek, şunları söyledi: “Ülkenin tahsis etmiş olduğu bant
ya da ayarlar dışında illegal bağlantılar zaten neredeyse hiçbir ülkede yasal
değil. VPN’den bağlanıp da her hangi bir suç işleyen ya suça maruz kalan
kişinin hukukunu arayacak bir devlet müdahalesi de söz konusu olmayabilir. Bize
gelen başvurularda da görüyoruz, VPN’in en büyük tehlikesi, çok fazla kimlik ve
şifre avcılığının yapılmış olması. Telefonlara ya da bilgisayarlara virüs bulaşıyor.
VPN, mevzuata göre illegal olduğu için biz buna yasal deme durumunda değiliz.
Biz halkımıza bu şekilde bağlantılar yapmalarını tavsiye etmiyoruz.”
DNS’İN ÇALIŞMA MANTIĞI
DNS denilen ‘Domain Name System’, internette
gezindiğimizde web sitesi adlarını IP adreslerine çeviren bir sistemdir.
İnternet servis sağlayıcıları, bazı sitelere erişimi engellemek için kendi DNS
sunucularında özel ayarlar yaparlar. Farklı bir DNS sunucusu kullandığında ise
bu engelleme mekanizmasını atlamış olursunuz. Yani internet sağlayıcısının
verdiği DNS sunucusu yerine başka bir sunucu kullanarak erişim
sağlayabilirsiniz. Örneğin, Türkiye’de erişimi engellenen bir siteye, Amerika
Birleşik Devletleri’ndeki bir DNS sunucusu üzerinden bağlanarak
erişebilirsiniz.
VPN’İN İŞLEYİŞİ NASIL OLUYOR?
Sanal özel ağ ya da VPN, uzaktan erişim yoluyla
farklı ağlara bağlanmayı sağlayan bir internet teknolojisi. Bu sistem, internet
trafiğinizi, sanki fiziksel olarak farklı bir konumda bulunuyormuşsunuz gibi
bir sunucu üzerinden yönlendirir. Yani coğrafi kısıtlamaları aşmaya yardımcı
olur. Web sitesi veya sosyal medya platformu, kullanıcının gerçek IP adresi
yerine VPN sunucusunun IP adresini görür.
İŞTE DOLAMBAÇLI YOLLARIN TEHLİKESİ
Bazı DNS sunucuları, sizi sahte veya yanıltıcı
içeriklere yönlendirebilir. Bu da finansal dolandırıcılık veya kimlik
hırsızlığı gibi risklere yol açabilir.
Yine bazı DNS hizmetleri, internet trafiğinizi takip
edebilir ve kişisel bilgilerinizi üçüncü kişilerle paylaşabilir.
DNS değiştirmek, IP adresinizi değiştirmez. Bu
nedenle, coğrafi konumunuz tam olarak maskelenemez.
Bazı ücretsiz veya güvenilir olmayan VPN
sağlayıcıları da kullanıcıların internet trafiğini kaydedebilir ve bu verileri
üçüncü taraflara satabilir.
Özellikle ücretsiz bazı VPN’ler, kötü niyetli
yazılımlar içerebilir. Bu tür uygulamalar, cihazınızdaki şifreleri, kullanıcı
adlarını ve diğer hassas bilgileri çalabilir (Sosyal medya X’te Instagram
hesabının çaldırdığını yazanlar oldu)
SAHTE VPN DE YAPIYORLAR
Dolandırıcılar, resmi gibi görünen sahte VPN
uygulamaları oluşturarak kullanıcıları kandırabilirler. Bu uygulamalar,
cihazınıza zararlı yazılımlar yükleyebilir veya trafiğinizi izleyecek şekilde
tasarlanmış olabilir.
Kalitesiz VPN hizmetleri, zayıf şifreleme veya
güvenlik açıkları nedeniyle saldırılara karşı savunmasız olabilir. Bu,
verilerinizin ele geçirilme riskini artırabilir.
Ücretsiz VPN hizmetleri genellikle kalabalık
sunuculara sahiptir, bu da yavaşlamaya neden olabilir.
Yasaklı siteler, kimlik avı (phishing) saldırıları
gibi yöntemlerle kullanıcıların kişisel bilgilerini çalmaya çalışabilir. VPN,
bu tür saldırılara karşı bir koruma sağlamaz.