Ticaret Bakanlığı limon fiyatları 60 TL’ye çıkınca sarıldığı kararı erteledi. Tarım ürünlerinde asıl atılması gereken adımın üretim planlaması ve öngörülebilirlik olduğu vurgulanıyor.

Mart ayında Çukurova’yı etkisi altına alan zirai donun ardından fiyatlar yükselince Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı, limon ihracatına geçici kısıtlama getirdi. 8 Nisan’da yürürlüğe giren yasak, gelen tepkiler sonrası sadece iki gün içinde kaldırıldı. Bakanlık, ihracat yasağının 15 Mayıs’a kadar ertelendiğini açıkladı.

Sektör temsilcileri ise ani kararların tarımsal üretime zarar verdiğini, ihracat gibi yasaklar yerine yapısal desteklerin gündeme alınması gerektiğini vurguladı.

Türkiye’de yıllardır çözüm bulunamayan tarımda planlı üretim konusunda sıkıntı yaşanan son ürün limon oldu. Sorun geçen yıl fiyatlarda yaşanan dalgalanmalar ile başladı. İlkbahar ve yaz aylarında, özellikle Adana’da, limon kilogram fiyatı 30 kuruşa kadar düştü. Bu durum üreticilerin zarar etmesine ve bazı çiftçilerin ağaçlarını kesmesine yol açarken fiyatlarda da spekülatif artışlar gündeme geldi. Kış aylarında ise yaşanan don gerekçesiyle limonun kilosu 35-40 liradan 60 liranın üzerine çıktı.

İhracat kısıtlaması da bu nedenle gündeme geldi. Geçici yasak kararının geri çekilmesi sektörde bir rahatlama yaratsa da uzmanlar üretim planlaması ve öngörülebilirlik konularının çözüm beklediğini belirtiyor. Sektör temsilcileri, benzer müdahalelerin narenciye ihracatında belirsizlik yarattığını, bu durumun uzun vadede ihracatçıları ve yabancı alıcıları da olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekiyor.

ZARARI ÜRETİCİYE OLUR

Bu uygulamanın öncelikle zirai dona ilişkin açıkladıkları zararı doğruladığını belirten Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Başkanı Ahencan Tayakısı, soğuk hava depolarındaki limonların ihracının yasaklanıp iç piyasa fiyatlarını dengelenmek istendiğini ama bunun zor olduğunu belirtti.

Yaşanan sorunların merkezinde iktidarın plansızlığı olduğunu vurgulayan Tayakısı, şunları söyledi:

“Üretim plansızlığı ve öngörüsüzlüğün faturası üreticiye kesilmek istenmekte. Üreticinin sıkıntılarını duymayan iktidar enflasyon sorununu zor şartlar altında üretim yapan çiftçi üzerinden çözmeye çalışmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda dalında kalan limon ağaçları kesilirken sadece seyretmekle yetinen iktidar bu yıl para kazanacak olan narenciye üreticisinin emeğine göz dikmiştir. İhracatı kapatma seçeneğini enflasyonu kontrol altına alma yolu görenler bilmelidir bu yaklaşım ülke tarımına son darbeyi vurur.”

YÜZDE 47 ARTTI

Limonun “Market Endeksi”ne göre mart ayından önceki aya oranla yüzde 47 zamlandığını anımsatan Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, “Bazı tarım ürünlerindeki fiyat artışı kabul edilebilir değil. Bunlar yıllardan beri uygulanan yanlış tarım politikasının doğal sonuçları. Devletin çiftçinin kullandığı elektrik mazot gibi giderlere ciddi sübvansiyon yapması gerekiyor.” diye konuştu.