''Onay alınmaksızın yapılan rahatsız edici telefon
aramalarına ilişkin olarak tüketiciler; elektronik ortamda e-Devlet kapısı, İYS
veya Ticaret Bakanlığının internet sitesi üzerinden veyahut yazılı olarak
şikayetçinin ikametgahının bulunduğu yerdeki Ticaret Bakanlığı İl Müdürlüğüne
şikayet başvurularını yapabilirler.'. İzinsiz aramalar, “Kişilerin huzur ve
sükûnunu bozma” Türk Ceza Kanunu'na göre de suç oluşturabiliyor.'' Tüketici
Birliği Federasyonu!
Sürekli arayan - çaldıran telefonlar var kime-nasıl
şikayet edilir?
İlker Fatih Kıl
TBF (Tüketici Birliği Federasyonu) Yürütme Kurulu
Üyesi
''Mobil iletişimin hayatımızın artık vazgeçilmez bir
parçası olduğu günümüzde telekomünikasyon hizmetlerin sürekli, kaliteli ve
karşılanabilir fiyatlardan sunulmasıyla ilgili olarak Evrensel Hizmet Kanunu
ile idareye önemli bir yükümlülük yüklemektedir.
Bununla birlikte, günlük hayatta telefonlarımızı
kullanırken, çoğu zaman da irademizin aksine, bilmediğimiz telefon
numaralarıyla arama yapan ve-veya mesaj gönderen kişiler başta reklam ve ticari
faaliyetleri olmak üzere hukuka uygun veya uygun olmayan muhtelif amaçlarla
telefon kullanıcılarını (tüketicileri) rahatsız etmektedirler.
Bu arama ve mesaj gönderme faaliyetleri ilgili
mevzuat kapsamında ticari elektronik ileti tanımı altında ele alınmaktadır. Bu
problemle mücadele edebilmek için Ticaret Bakanlığı “Ticari İletişim Ve Ticari
Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik” ile konuyu düzenlemiş ve bu kapsamda
bir İleti Yönetim Sistemi (“İYS”) kurulmuştur. Buna göre, söz konusu aramaların
yapılabilmesi için tüketicilerin onayının alınması gerekmektedir. Onay
alınmaksızın yapılan rahatsız edici aramalara ilişkin olarak tüketiciler, elektronik
ortamda e-Devlet kapısı, İYS veya Ticaret Bakanlığının internet sitesi
üzerinden veyahut yazılı olarak şikâyetçinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki
Ticaret Bakanlığı İl Müdürlüğüne şikayet başvurularını yapabilirler. Denetim
neticesinde, ilgili mevzuatın ihlal edildiğinin tespiti durumunda Elektronik
Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda öngörülen idari para cezaları
uygulanır.
Diğer yandan, kişinin rızası olmaksızın kendisini sürekli arayanların Türk Ceza Kanunu (“TCK”) kapsamında suç işlediklerini de belirtmekte fayda görüyoruz. Bu noktada, bahse konu rahatsız edici aralamalar neticesinde koşulların oluşması halinde TCK md.123’te düzenlenen “Kişilerin huzur ve sükûnunu bozma” suçu da söz konusu olabilecekken, telefon numaralarının “kişisel veri” olduğu göz önüne alındığında esasen, TCK md. 136’da düzenlenen “verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme” suçu sübut bulacaktır. TCK md.136 uyarınca, Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişilerin, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması gerekmektedir. Bu durumda mağdurların, kolluk birimlerine ya da savcılıklarına şikayet etme hakları bulunmaktadır. Yine, telefon numaralarının kişisel veri olmasından yola çıkarak rahatsızlık verenlerin Kişisel Verilerin Korunması Kurumuna şikayet edilmesi de bir başka seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda da Kurum ihlali gerçekleştirenlere idari yaptırım uygulayabilecektir.''